ترس از هواپیما
چطور خونسرد و آرام پرواز کنیم!؟
مدت هاست روانشناسان ادعا میکنند ترس های ما ریشه در کودکی ما دارد. برخی دیگر ترس ها را با آرزوهای تحقق نیافته و یا با ضربه های روحی مربوط دانسته اند. هرچند که خصوصا در مورد ترس از هواپیما تحقیقات خاص و متمرکزی انجام نشده اما احتمال میرود که این نوع از ترس را هم بتوان مانند دیگر انواع آن بررسی و تحلیل کرد. ترس از هواپیما ممکن است به دلیل تجربه یک فرود بد و یا مواجه ی قبلی با یک چاله هوایی طولانی تشدید شده باشد. همچنین ممکن است کسانی که قبلا تجربه ها و ترس هایی در این خصوص داشته اند، آن را به ما منتقل کنند.
قصد داریم در این مطلب با بررسی این ترس و تا حدودی ریشه یابی آن، به ارائه راهکارهایی در خصوص آن بپردازیم.
دانسته های خود را بیشتر کنید
یک: هواپیماها امن هستند
شاید شما فکر کنید به دلیل اخباری که هر ساله در خصوص سقوط پروازهای هوایی میخوانید، قرار است شما هم در معرض خطر جدی باشید. اما بهتر است بدانید که سفر با هواپیما امن ترین شیوه سفر در دنیاست. در واقع شما میتوانید این دانسته ها را با مطالعه مطالبی در خصوص امنیت پروازها و میزان حوادث بدست آورید.
بر خلاف چیزی که فکر میکنید، اگر در حال پرواز با هواپیما هستید، شانس شما برای مردن چیزی در حدود 1 در 30 میلیون است! در واقع این آمار در مقابل حوادث جاده ای ما هیچ چیز قابلی نیست! کافی ست به عدد 20 هزار کشته در سال برای سفر با خودرو در ایران فکر کنید و بعد با خیال راحت به صندلی تان در هواپیما تکیه بزنید! در ضمن بهتر است بدانید که هواپیماها اغلب چندین برابر ظرفیت فشاری که بر آنها وارد میشود قادر به تحمل نیروهای حاصل از باد و یا چاله های هوایی هستند.
دو: امنیت سفر با هواپیما را با دیگر وسایل نقلیه مقایسه کنید
خطرهای بسیاری دیگری هستند که شما در زندگی هر روز با آنها مواجه هستید و هیچگاه دوبار هم به آنها فکر نمیکنید. درست هم همین است، زیرا فکر کردن به آنها دردی از شما دوا نمیکند. اما این بار قثط برای اینکه ترس از هواپیما را فراموش کنید بیایید باهم به مرور برخی از آنها بپردازیم!
- در کشورهای توسعه یافته شانس کشته شدن شما در حین رانندگی چیزی در حدود یک در 5 هزار است! حالا تصور کنید با چندین برابر آمار کشته در سال این رقم در خصوص ایران چقدر بالا باشد! پس بنابراین خطرناک ترین قسمت پرواز شما، همان زمانی ست که با خودرو به فرودگاه میایید!
- احتمال مردن شما در اثر مسمومیت غذایی بیشتر از مرگ در سانحه هوایی ست. چیزی در حدود 1 در 3 میلیون بار. در واقع شانس شما در این خصوص ده برابر بیشتر است، اما شما هیچگاه به آن فکر هم نکرده اید، دلیل آن چیست؟ در ادامه خواهیم گفت!
- احتمال فوت شما در اثر مارگزیدگی، سقوط از تخت خواب، سوختن در اثر آب جوش و بسیاری دیگر از اتفاقات که در آنها پای وسایل خانه و یا کار در میان است بیشتر از سقوط هواپیماست! بد نیست بار دیگر به ترس از هواپیما فکر کنید!
- راستی، احتمال مرگ شما در حالی که برای سوار شدن در هواپیما قدم میزنید بیشتر از مرگ در سانحه هوایی ست!
خب، حالا حدس میزنید دلیل این ترس ها چه باشد؟ ما دو مورد از اساسی ترین آنها را با شما در میان میگذاریم. اولی این است که شما بسیاری از کارهایی که خطر و احتمال مرگ بیشتری از پرواز دارند را هر روز به صورت روتین انجام میدهید و برای همین به آنها عادت کرده اید و در ضمن هیچگاه اطلاعاتی از میزان خطر آنها هم نداشته اید! دوم اینکه رسانه های هیچگاه علاقه ای به انتشار اخبار در خصوص مرگ افراد در اثر سقوط از تخت و یا مسمومیت غذایی را ندارند. اما سقوط هواپیما خوراک خبری خوبی ست. پس یکی از عوامل تاثیر حجم اخبار است که شما احتمال وقوع سقوط هواپیما را بیشتر از دیگر حوادث میدانید.
سه: انتظار حرکت های شدید و حساسیت در طول پرواز را داشته باشید
بخش زیادی از ترس زمانی از بین میرود که شما بدانید قرار است چه اتفاق بیافتد. قرار است هواپیما بسیار تند حرکت کند. ممکن است تکان های شدیدی در میان راه اتفاق بیفتد. امکان دارد گوش هایتان کمی بگیرد و الخ.
وقتی با شرایط نامتعارفی رودررو میشوید ذهن شما به طور ناخودآگاه بدترین حالت و فرضیه ها را مطرح میکند. این تنها در خصوص ترس از هواپیما نیست و یک واکنش طبیعی از طرف ذهن است. برای تعدیل و کاهش این واکنش بهتر است هرچه بیشتر در مورد هواپیما بدانید. در مورد کارکرد آن مطالعه بکنید و همچنین نوع هواپیمایی که سوار میشوید را بیشتر بشناسید. برای مثال بهتر است بدانید که:
- هواپیما برای اینکه از زمین اوج بگیرد نیاز به این دارد که به سرعت بسیار بالایی برسد. برای همین است که در طول Take Off شما حس عجیبی دارید. اما همین که هواپیما از زمین کنده شد، دیگر آن احساس سابق را در خصوص گرفتگی گوش ها و یا غیره ندارید.
- دلیل گرفتگی گوش های شما در طول فرود و یا برخواستن از باند، تغییر در میزان فشار هواست. بنابراین دانستن همین موضوع به احتمال زیاد شما را از رویارویی با آن نمیترساند، بلکه ممکن است حتی این حس کوتاه مدت را دوست هم بدارید!
- قسمت های مخصوصی از بال هواپیما برای این طراحی شده اند که در طول پروار حرکت کنند. این چیزی نیست که با مشاهده آن از پنجره وحشت کنید!
چهار: بدانید در چاله هوایی چه اتفاقی می افتد
در مورد چاله هوایی هرچقدر بیشتر اطلاعات داشته باشید و بیشتر بدانید باعث میشود کمتر از آن بترسید! تا جایی که برخی مسافران زمانی که از چاله هوایی عبور میکنند را هیجان انگیز هم توصیف میکنند! برای مثال بهتر است بدانید که:
- چاله هوایی یک غافل گیری نیست و بیشتر اوقات خلبان ها از محدوده آن باخبر هستند!
- خلبان ها برای آن آموزش دیده اند و قرار نیست چیز جدیدی آنها را غافلگیر کند.
- بیشترین صدمات ناشی از چاله هوایی زمانی اتفاق می افتد که قهوه داغ شما روی پایتان بریزد و یا اینکه به جای نشستن در صندلی تان و بستن کمربندها، در دستشویی باشید و تکان های شدید هواپیما و پرتاب شدن اشیا و برخورد با دیوار به شما آسیب بزند.
استرس تان را مدیریت کنید
یک: استرس های عمومی را کنترل کنید
به هرحال ممکن است تمام توصیه های بالا کارساز نباشد و شما دچار ترس از هواپیما شوید! چاره چیست؟ اول از همه استرس های کلی را در خصوص خودتان بشناسید. مثلا شانه هایتان منقبض شده و یا سردرد کمی دارید؟ ممکن است مچ دست هایتان و یا انگشت هایتان کمی خشک شده باشد و یا درد کمی در ناحیه شکم احساس کنید. قبل از هرچیزی بایستی به آرامی نقاط فشار را ماساژ دهید. از سرشانه ها گرفته تا نرمی لای انگشت های شست و اشاره. همچنین ممکن است دلیل سردرد شما کمبود آب بدنتان باشد و با کمی آب موضوع حل شود.
دو: چیزهایی که در کنترل شما نیست را رها کنید
بیشترین ترس از هواپیما به دلیل این است که افراد فکر میکنند نقشی در کنترل وضعیت ندارند! آنها فکر میکنند رانندگی کار کم ریسک تریست برای اینکه خودشان در صندلی راننده نشسته اند و فرمان را به دست دارند! اما در خصوص پرواز، آنها روی یک صندلی بی تحرک نشسته اند و مرگ و زندگی شان را به دست کس دیگری سپرده اند!
خب حالا نکته اینجاست که چاره ای برای این ترس نیست، جز اینکه به خود یادآور شوید کسانی که در کابین خلبان نشسته اند سالها برای این کار آموزش دیده اند و جای نگرانی در این خصوص نیست! پس بهتر است کلا چیزی که در کنترل شما نیست را فراموش کنید!
سه: خودتان را با چیزی سرگرم کنید
گزینه های بسیاری برای اینکار هست. برای مثال میتوانید با تماشای فیلم و یا گوش دادن به موسیقی خود را در فضایی که دوست دارید قرار دهید. همچنین ممکن است حرف مشترکی با کسی که کنار شما نشسته پیدا کنید. یک روش دیگر فکر کردن به چیزهایی ست که دوستشان دارید و یا مرور نقشه هایی ست که در سفر پیش رو مد نظر دارید. میتوانید برنامه سفر را بار دیگر مرور کنید و یا برای اینکه از شر استرس خلاص شوید، آنها را روی کاغذ از نو بنویسید!
اکنون بلیط رزرو کنید
یک: بلیط یکسره بگیرید
برای شما که کمی ترس از هواپیما دارید چه بهتر که کمتر درگیر آن باشید! پس برای رفتن به یک مقصد لازم نیست با داشتن بلیطی که توقف دارد مجبور شوید دوباره هواپیما عوض کنید!
دو: صندلی در کنار بالها رزرو کنید
قسمتی از هواپیما که به بالها نزدیک تر است معمولا استحکام بیشتری دارد و در طول پرواز کمتر دچار حرکت و لرزش میشود. همچنین اگر خاطره خوشی از چاله های هوایی ندارید بهتر است صندلی که انتخاب میکنید در قسمت جلویی هواپیما باشد. اینکه صندلی شما در کنار پنجره باشد و یا در راه روهای وسط هم به خود شما بستگی دارد. برخی از افراد که دچار ترس از ارتفاع هستند، حس خوبی از دیدن منظره ها از آن ارتفاع بلند ندارند!
سه: هواپیمای بزرگ تر حس بهتری دارند
شاید برای شما هم پیش آمده که وقتی برای پرواز به پای هواپیما میرسید با خود میگویید این یکی خیلی کوچک و خنده دار است! معمولا هواپیماهای بزرگتر حس بهتری از پرواز را به مسافرین میدهند.علاوه بر این هواپیماهای بزرگتر پرواز نرم تر و کم تحرک تری دارند. هرچند که این فقط حسی ست و فرقی در امنیت پرواز با هواپیماهای کوچکتر و بزرگتر نیست، اما اگر توانستید هواپیماهای جدیدتر و بزرگتر را رزرو کنید.
برای پرواز آماده شوید
یک: به موقع برسید
یکی از عواملی که استرس و در نتیجه ترس از هواپیما شما را تشدید میکند، دیر رسیدن به پرواز و قرار گرفتن در موقعیت استرس زا آن است. برای همین به فاصله زمانی مناسبی از پرواز به فرودگاه برسید و شرایط را تحت کنترل داشته باشید. همچنین در خصوص تحویل بارها و اخباری که در خصوص تاخیر پرواز و یا کنسلی در صورت بدی آب و هوا به اطلاع شما میرسد، بودن به موقع شما در فرودگاه باعث میشود تا بتوانید مدیریت بهتری روی آنها داشته باشید.
دو: قرص هایتان را در فرودگاه بخورید
اگر پزشکتان برای ترس از هواپیما و یا حالت تهوع شما در پرواز قرصی تجویز کرده آن را یک ساعت پیش از پرواز و در فرودگاه میل کنید تا تاثیر آن در حین پرواز مشخص باشد. اگر قرص را در هنگامی که ترسیده اید و یا حالت تهوع دارید مصرف کنید ممکن است تاثیرگذاری آن زمان ببرد و در این فاصله شما حس بدی را تجربه کنید.
سه: با مهمانداران و خلبان ها گرم بگیرید
یکی از کارهایی که باعث میشود شما در پرواز احساس غریبی نکنید و حس کنید کسانی که اینجا هستند برای کمک به شما حضور دارند، این است که با آنها گرم بگیرید. پس پیش از سوار شدن به مهمانداران سلام کنید و حتی اسم شان را بپرسید. همچنین گاهی خلبان و خدمه پرواز برای خوش آمد گویی بین مسافران می آیند که در این صورت میتوانید با گرم گرفتن و خوش و بش با آنها احساس صمیمیت خود را با آنها تقویت کنید.
